مدتی است مفهومی با نام مطالعه بیونیک (Bionic Reading) بین برخی افراد اهل مطالعه طرفدار پیدا کرده است. در این روش حروف کلیدی کلمات را کمی‌ پر‌رنگ‌تر از بقیه حروف می‌کنند و متعقدند با این روش سرعت خواندن بالاتر می‌رود و در وقت ما صرفه‌جویی می‌شود.

ایده مطالعه بیونیک بر اساس این منطق شکل گرفته که سرعت پردازش مغز ما سریع‌تر از بینایی‌مان است. بنابراین اگر برخی حروف را از تمرکز خارج کنیم، سرعت مطالعه افزایش پیدا می‌کند.

مخترع این روش معتقد است که این روش مطالعه برای افراد مبتلا به dyslexia (خوانش‌پریشی) نیز مفید است که تقریبا ۲۰ درصد جامعه به درجاتی از آن مبتلا هستند. البته قبلا یک فونت ویژه این افراد طراحی شده بود که تا حدی عملکردی مشابه همین روش دارد.

افراد مبتلا به خوانش‌پریشی در خواندن کلمات و جملات دچار مشکل هستند و عمدتا دچار کند‌خوانی و مشکل درک مطلب هستند. البته هوش این افراد کاملا طبیعی است و مثلا افراد مشهور زیادی مانند انیشتین، استیون اسپیلبرگ و والت دیزنی به این اختلال مبتلا هستند.

ضمن اینکه به‌نظر می‌رسد برخی افراد بیش‌فعال هم از راهکار مطالعه بیونیک سود می‌برند.

چگونه مطالعه بیونیک را امتحان کنیم؟

در حال حاضر با سه روش می‌توانید این روش مطالعه را امتحان کنید:

۱- سازندگان یک افزونه کروم برای آن تهیه کرده‌اند که متن‌ها را به این شکل تبدیل می‌کند که می‌توانید آن را نصب کنید.

۲- یک مبدل آنلاین هم برای تبدیل فایل‌ها در دسترس شما است که فرمت‌های پرکاربرد TXT, RTF, RTFD, EPUB و DOCX را تبدیل می‌کند.

۳- یک API هم برای برنامه‌نویسان تدارک دیده‌ شده است که از طریق آن می‌توانند متن‌ها را به شکل ظاهری جدید تبدیل کنند که اینجا در دسترس است:

در مورد امکان اجرای روش مطالعه بیونیک برای زبان فارسی مطلبی پیدا نکردیم و نمی‌دانیم این روش‌ آیا برای زبان فارسی هم جواب می‌دهد یا نه. اما اگر برای زبان فارسی نیز اجرایی باشد، احتمالا نتیجه آن چیزی شبیه حالت زیر خواهد بود:

علی‌اصغر هنرمند

احتمالا این تجربه را داشته‌اید که هنگام مطالعه اگر چیزی را با صدای بلند بخوانیم، محتوا را بهتر یاد می‌گیریم. اما بد نیست چند نکته جالب را هم در مورد این روش موثر و مهم یادگیری بدانیم.

هنگام مطالعه، اطلاعات از «مسیر» بینایی و هنگام گوش کردن (مثلا کتاب صوتی) از «مسیر» شنوایی وارد مغز می‌شوند. توانایی یادگیری افراد از «مسیرهای مختلف» یکسان نیست. بعضی افراد از مسیر بینایی و برخی از طریق شنوایی بهتر یاد می‌گیرند.

وقتی چیزی را همزمان می‌بینیم و آن را بر زبان هم می‌آوریم، هر دو مسیر بینایی و شنوایی به صورت همزمان مورد استفاده قرار می‌گیرند و به همین خاطر روی افزایش یادگیری ما تاثیر قابل توجهی دارد.

برخی تحقیقات نشان داده مطالعه با صدای بلند سبب افزایش یادگیری تا ۵۰ درصد می‌شود. ضمن اینکه میزان تمرکز را هم بالا می‌برد. البته این روش برای همه افراد کاربردی نیست و ضمنا در همه جا امکان مطالعه با صدای بلند وجود ندارد. اما اگر تا به حال آن را کمتر امتحان کرده‌اید، ارزش بررسی‌اش را دارد.

علی اصغر هنرمند