از آنجایی که به موضوع بهره‌وری و صرفه‌جویی در زمان علاقه دارم، هر ابزار و راهکاری که به این موضوع کمک کند نیز برایم جذابیت خاصی دارد و این شامل جاروبرقی‌های رباتیک هم می‌شود!

اگر نظر شخصی‌ام را بخواهید، این ربات‌ها یکی از مفید‌ترین اختراعات بشر به حساب می‌آیند و در صورت استفاده در شرایط مناسب، در زمان‌ شما صرفه‌جویی قابل توجهی خواهد شد.

جاروبرقی‌های رباتیک بیشتر از ۲۰ سال است که وارد بازار شده‌اند و در این مدت با طی مسیر تکاملی طولانی به جایی رسیده‌اند که اکنون استفاده از آنها در بسیاری از منازل و محیط‌های کاری امکان‌پذیر است.

من سال‌های زیادی است که تجربه استفاده از چند مدل از این جارو‌ها را داشته‌ و در مورد انواع مدل‌های متفاوت نیز بررسی‌های زیادی کرده‌ام. به همین خاطر تصمیم گرفتم یک جمع‌بندی کلی در مورد تجربیات و پرسش‌های رایج در مورد این جارو‌ها را در اینجا ارایه کنم.

در این مطلب به هیچ مدل یا برند خاصی اشاره نشده است و هدف این بوده که شما با مطالب کلی در مورد این ربات‌های دوست‌داشتنی آشنا شوید.

آیا این جاروبرقی‌های رباتیک به خوبی جاروبرقی‌های رایج تمیز می‌کنند؟
بله و تقریبا می‌توانم با جرات بگویم که بهتر از جاروبرقی‌های رایج تمیز می‌کنند. علتش این است که جاروهای رباتیک حوصله‌شان از جارو زدن سر نمی‌رود و ضمنا جایی را هم فراموش نمی‌کنند! بنابراین نتیجه کار آنها نسبت به جاروهای عادی بسیار تمیز‌تر و دقیق‌تر است.

البته این توانایی تمیز کردن و دقت، به مدل انتخابی شما بستگی دارد و قاعدتا هر چه جاروی رباتیک بهتری انتخاب کنید، تمیزی بیشتری دریافت می‌کنید. اما به طور کلی نتیجه حاصل از این جاروها در مقایسه با جاروهای عادی بهتر است.

چه خانه‌ای برای جاروبرقی رباتیک مناسب است؟
اگر قصد خرید یک جاروی رباتی دارید ابتدا باید خانه‌تان را از چند نظر بررسی کنید:

- فاصله مبل‌ها و اثاثیه از سطح زمین: این جاروها معمولا می‌توانند زیر وسایلی بروند که حداقل ۱۰ یا ۱۲ سانتیمتر از زمین فاصله دارند و اگر این فاصله کمتر باشد نمی‌توانند زیر آن را جارو بزنند (حداقل ارتفاع مدل جارو را قبل از خرید بررسی کنید) این موضوع شامل ارتفاع نصب رادیاتور و دیگر موارد مشابه نیز می‌شود.
- وجود قالی یا موکت با الیاف بلند: این جاروها برای تمیز کردن سرامیک و پارکت عالی هستند. برای تمیز کردن قالی و موکت هم خوب عمل می‌کنند اما اگر قالی‌های شما بسیار ضخیم یا دارای پرزهای بلند هستند ممکن است دچار مشکل شوند. ضمنا ممکن است ریشه‌های کنار قالی در برس جارو گیر کنند که البته این موضوع با کوتاه کردن ریشه‌ها قابل حل است.
- امکان جابجایی به بخش‌های مختلف خانه: این جاروها بسته به مدل‌شان می‌توانند از یک اختلاف ارتفاع کوتاه مثلا یک الی سه سانتی‌متر بالا بروند اما اگر مثلا در خانه شما چارچوب درها در بخش پایین هم ادامه دارند نمی‌توانند از آنها عبور کنند. البته این مانع بزرگی نیست و کافی است جارو را داخل اتاق بگذارید و دکمه شروع را بزنید.

آیا باید نقشه خانه را به جارو بدهیم؟
خیر. نیاز نیست طراحی یا نقشه خانه را برای جارو رسم کنید. جاروهای رباتیک خودشان هنگام جارو زدن نقشه خانه را کشف و ترسیم می‌کنند. برخی از مدل‌های پیشرفته‌تر حتی قادر به تشخیص فضاهای مختلف (تفکیک هال از اتاق‌ها و…) هستند. اما به طور کلی نیاز نیست شما کاری در این مورد انجام بدهید و پس از نخستین جارو، در اپلیکیشن می‌توانید نقشه و گزارش حرکت جارو را با جزئیات مشاهده کنید.

استفاده از اپلیکیشن و کاربردهای آن
همه این جاروها دارای یک اپلیکیشن اختصاصی هستند که روی سیستم عامل اندروید یا آی‌اواس نصب می‌شود. کلیه تنظیمات و گزارش‌های جارو از طریق این اپلیکیشن قابل دسترسی است. از گزارش‌های جالب می‌توان به مجموع ساعات عملکرد و جمع متراژ تمیز شده اشاره کرد. ضمنا می‌توانید از راه دور و خارج از خانه جارو را روشن کنید و به صورت همزمان حرکتش را داخل اپلیکیشن مشاهده کنید. علاوه بر این می‌توانید برای جارو برنامه زمان‌بندی تعیین کنید تا خودش در روزها و ساعات مشخص، روشن شود.

جارو را در کجای خانه قرار می‌دهیم؟

باید یک ایستگاه توقف و شارژ برای جاروی رباتی در نظربگیرید. این باید جایی باشد که به پریز برق نزدیک باشد و معمولا شرکت‌های سازنده توصیه می‌کنند اطراف جارو تا حدود ۱ متر خالی باشد (با این هدف که در شروع کار رادارهای آن امکان بررسی بهتری داشته باشند) اما تجربه شخصی نشان داده که این خالی بودن فضا آنقدرها هم مهم نیست. اما اگر متوجه شدید جارو در برگشت به ایستگاه توقف دچار مشکل می‌شود و گاهی اوقات آن را پیدا نمی‌کند، بهتر است جای آن را عوض کنید.

مخزن جارو چگونه تخلیه می‌شود؟

این جارو‌ها یک مخزن کوچک برای گرد و غبار دارند که می‌توانید آن را خارج کرده و گرد و غبار را داخل سطل زباله تخیله کنید. محفظه گرد و غبار دارای یک در است که به راحتی باز می‌شود. معمولا خود جارو پرشدن محفظه را به شما اطلاع می‌دهد و نیاز نیست بعد از هربار جاروزدن آن را تخلیه کنید.

ضمنا برخی مدل‌های پیشرفته‌تر، در ایستگاه توقف یک محفظه‌بزرگ‌تر دارند که گردوخاک را به آن منتقل می‌کنند. در این صورت نیاز به تخلیه خیلی کمتر می‌شود و مثلا هر ماه یک بار باید محفظه موجود در ایستگاه شارژ را تخلیه کنید.

آیا ممکن است جارو هنگام کار، جایی گیر کند؟
بله و این مشکل شایعی است. گاهی اوقات جارو هنگام کار مثلا زیر یک مبل (به خاطر ارتفاع کوتاه آن) یا مثلا در ریشه‌های کنار قالی گیر می‌کند. گاهی اوقات هم ممکن است وسیله‌ای که روی زمین افتاده (مثل سیم شارژر موبایل یا اسباب بازی کودک) داخل آن گیر کند. بعضی اوقات هم اختلاف ارتقاع‌های کوتاه موجود در خانه (که توسط سنسور تشخیص پله قابل ردیابی نیستند) باعث گیر افتادن جارو می‌شوند.

این جاروها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در صورت گیر کردن کارخودشان را متوقف می‌کنند و به شما اطلاع می‌دهند. آنها معمولا یک اسپیکر کوچک دارند که از طریق آن (به زبان انگلیسی) پیام می‌دهند و با اپلیکیشن‌ هم به شما نوتیفیکیشن ارسال می‌شود.

نکته اینجاست که این گیر کردن‌ها در اوایل استفاده بیشتر رخ می‌دهند، اما بعد از چند بار استفاده دست‌تان می‌آید که محل‌های شایع گیر کردنشان کجاست و معمولا با کمی تغییر در چیدمان وسایل اصلاح می‌شود.

رابطه حیوانات خانگی با این جارو‌ها چطور است؟
معمولا حیوانات خانگی با این جاروها مشکلی ندارند و پس از مدتی به وجود‌شان عادت می‌کنند و حتی با آنها بازی می‌کنند. البته حیوانات خانگی هر کدام شخصیت خاص خودشان را دارند! اما تجربه‌های شخصی و نظرات کاربران نشان داده که در اکثر موارد مشکلی وجود ندارد. ضمن اینکه این جاروها در جمع کردن‌ مو‌های حیوانات خانگی بسیار خوب عمل می‌کنند.

اگر سگ یا گربه‌ از نژادی دارید که ریزش موی زیادی دارند، شاید خرید این جاروها کمک بزرگی باشد. ضمنا برخی مدل‌ها نیز در جمع‌کردن موی حیوانات خانگی بهتر از بقیه عمل می‌کنند که با کمی جستجو می‌توانید آنها را پیدا کنید.

آیا جاروهای رباتیک از پله بالا می‌روند یا سقوط می‌کنند؟
تقریبا تمام مدل‌های فعلی این جاروها در حال حاضر توانایی بالا رفتن از پله را ندارند، احتمالا در آینده این مشکل حل می‌شود اما اگر در منزل شما پله وجود دارد باید جارو را به صورت دسته به طبقات دیگر منتقل کنید. نگران سقوط جارو از پله نباشید چون تقریبا همه مدل‌ها دارای سنسورهایی هستند که وجود خطر سقوط را شناسایی می‌کنند و از پله پایین نمی‌افتد. البته طی سال‌ها تجربه، یک بار جاروی ما از پله اول سقوط کرد (احتمالا سنسورش به خاطر تمیز نشدن طولانی مدت گرد و غبار گرفته بود) اما خوشبختانه آسیبی ندید!

سنسورهای این جاروها باید هر چند وقت یک بار گردگیری شوند. معمولا خود اپلیکیشن آنها این موضوع را به شما یادآوری می‌کند.

آیا جاروهای رباتیک می‌توانند یک اتاق مجزا را جارو بزنند؟
بله. این کار معمولا با دو روش امکان پذیر است: جارو را داخل اتاق مدنظر قرار بدهید، دکمه‌ شروع را بزنید و در را ببندید تا به همان فضا محدود بشود. یا اگر جزو مدل‌هایی باشد که قابلیت تعریف فضاهای مجزا را داشته باشد، می‌توانید از طریق اپلیکیشن اتاق را مشخص کنید و فرمان شروع را بدهید و جارو خودش به آن اتاق میرود و فقط همان فضا را تمیز می‌کند.

اما تجربه چندین سال کار کردن با انواع این جارو‌ها به من نشان داده همان راه اول ساده تر است! اینکه در اپلیکیشن بخواهیم اتاق را مشخص کنیم معمولا چند دقیقه زمان می‌برد و همان گذاشتن جارو در اتاق و بستن در کار را به خوبی انجام می‌دهد!

آیا جاروهای رباتیک می‌توانند یک نقطه خاص از یک فضای خانه را جارو بزنند؟
تصور کنید یک نقطه خاص از هال (مثلا اطراف میز غذاخوری) کثیف شده است و می‌خواهید فقط همان ناحیه را جارو بزنید. در این صورت از طریق اپلیکیشن می‌توانید آن منطقه را برای جارو مشخص کنید و دستور تمیز کردن آن را بدهید. البته این موضوع هم در عمل کمی وقت می‌گیرد (فرایند باز کردن اپلیکیشن و مشخص کردن منقطه روی نقشه) بنابراین من شخصا کمتر از این امکان استفاده می‌کنم و معمولا راحت‌تر است که دکمه جارو را بزنیم تا کل هال را جارو بزند!

در برخی مدل‌ها هم می‌توان یک سری نوار مغناطیسی تهیه کرد (که اسمشان را دیوار مجازی گذاشته‌اند) و جارو آنها را تشخیص می‌دهد و از آن نوار مغناطیسی عبور نمی‌کند. اما اینها هم کاربرد محدودی دارند و معمولا طول شان هم یک الی سه متر است. اینها هنگامی مفید هستند که می‌خواهید جارو به هیچ عنوان به یک منطقه خاص وارد نشود. برخی مدل‌ها هم دارای یک قطعه مجزا هستند که با تاباندن نور لیزر این دیوار مجازی را ایجاد می‌کنند (تصویر بالا).

آیا قدرت جارو قابل تنظیم است؟
بله. این کار معمولا از طریق اپلیکیشن قابل اجرا است و معمولا حالت‌هایی مانند توربو، استاندارد، کم صدا قابل انتخاب است که قدرت مکش جارو متناسب با آن تغییر می‌کند. البته به این نکته توجه کنید که قدرت بیشتر به معنی مصرف باتری بیشتر و صدای بلندتر است.

در مورد جاروهایی که قابلیت تی زدن دارند نیز در برخی مدل‌ها امکان تنظیم میزان رطوبت تی وجود دارد.

آیا شارژ جارو برای تمیز کردن خانه من کافی است؟
اکثر این جاروها می‌توانند با یک بار شارژ، فضایی بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ متر مربع را جارو بزنند. اما اصلا نباید نگران شارژ باشید چرا که محل پارک این جاروها خودش ایستگاه شارژ است و در صورتی که وسط کار با کمبود شارژ مواجه بشوند، خودشان به ایستگاه شارژ برگشته و پس از شارژ، کار را از همان مکان قبلی ادامه می‌دهند و جایی فراموش نمی‌شود.

ضمنا به این نکته توجه کنید که متراژ «قابل جارو!» از زیربنای خانه شما کمتر است. مثلا اگر خانه شما ‍۱۰۰ مترمربع است، فضای قابل جارو احتمالا بین ۶۰ الی ۸۰ متر است چرا که فضاهایی که جارو به آنها نمی‌رود (مثل زیر کابینت‌ها، تخت‌خواب و سرویس‌های بهداشتی) از این متراژ کم می‌شود.

آیا امکان تی کشیدن توسط جارو رباتیک وجود دارد؟
در ابتدای اختراع جاروهای رباتیک، امکان تی‌کشیدن توسط آنها وجود نداشت اما خوشبختانه اکنون مدل‌های متنوعی با این قابلیت وجود دارد. تی این جاروها در واقع یک پارچه نیم دایره شکل است که به زیر جارو می‌چسبد و یک محفظه آب نیز وجود دارد که رطوبت آن را تامین می‌کند.

فرایند تی کشیدن در این ربات‌ها معمولا با جارو زدن همزمان است. به این معنی که اگر تی را به جارو متصل کنید، هنگام کار از بخش جلو با ایجاد مکش و برس چرخنده فرایند جارو و جمع‌آوری گرد و غبار را انجام می‌دهد و از بخش عقب با پارچه و آب تی می‌کشد.

من خودم در ابتدا نسبت به کیفیت تی کشیدن این جاروها اطمینان نداشتم، اما با خرید یکی از آنها می‌توانم بگویم که واقعا از نتیجه کارش راضی هستم. برخی از مدل‌ها می‌توانند قالی را تشخیص بدهند و هنگام رفتن روی قالی تی‌کشیدن را انجام نمی‌دهند. اما در برخی دیگر باید روی اپلیکیشن، محل قالی را مشخص کنید تا روی آن تی نکشد.

آیا اتصال به اینترنت برای جاروبرقی رباتی ضروری است؟
بله اما نه همیشه. برای راه‌اندازی اولیه، حتما نیاز است که جارو به یک شبکه وای-فای متصل شود. اما بعد از راه‌اندازی ابتدایی، اکثر مدل‌ها برای کار کردن به اینترنت نیاز ندارند و نبود آن باعث عدم عملکردشان نمی‌شود. از طرف دیگر اگر بخواهید جارو را از طریق اپلیکیشن کنترل کنید، این کار فقط از طریق اینترنت امکان‌پذیر است.

ضمنا فریمور (سیستم عامل کوچکی که روی جارو نصب شده) آنها نیز هر از گاهی از طریق اینترنت آپدیت می‌شوند. گاهی اوقات با نصب فریمور جدید، الگوریتم‌های جارو زدن بهبود پیدا می‌کنند و ربات در عمل باهوش‌تر می‌شود!

به طور خلاصه دسترسی به اینترنت برای این جاروها ضروری است اما دائما و در تمام مواقع به اینترنت نیاز ندارند.

آیا جاروهای رباتیک دوربین دارند؟
اکثر مدل‌های جاروهای رباتیک از سنسورهایی مانند LIDAR استفاده می‌کنند. این سنسور با تاباندن لیزر به هدف و تجزیه و تحلیل نور بازتاب‌شده، فاصله را اندازه می‌گیرد و از طریق آن نقشه خانه را رسم می‌کند. این سنسور دوربین نیست و قابلیت دیدن ندارد. اما برخی مدل‌ها علاوه بر این سنسور، دارای دوربین هم هستند. هدف از تعبیه دوربین روی جاروها این بوده که با کمک هوش مصنوعی بتوانند به شناسایی اجسام کمک کنند.

مثلا اگر یک سیم شارژر موبایل روی زمین افتاده باشد، جارو آن را دور میزند تا داخل آن گیر نکند. اما از طرف دیگر بعضی افراد از نظر حریم خصوصی با وجود یک دوربین روی جارو راحت نیستند و در این صورت پیشنهاد می‌کنم از مدل‌های بدون دوربین استفاده کنید.

آیا این جارو برقی های رباتیک نیاز به سرویس و تعویض قطعات دارند؟
برخی قطعات این جاروها باید به صورت دوره‌ای (مثلا هر شش ماه یک بار) عوض شوند. مثلا برس چرخنده زیر جارو، فیلتر مخزن زباله و یا پارچه مربوط به تی‌زدن. بنابراین هنگام خرید جارو اطمینان حاصل کنید که قطعات مصرفی آن در بازار موجود باشند و برای تهیه‌شان دچار مشکل نشوید.

خود اپلیکیشن جارو معمولا زمان تعویض را به شما یادآوری می‌کند. البته این نکته را هم در نظر بگیرید که این قطعات روی کیفیت تمیزکردن جارو تاثیر می‌گذارند و عدم تعویض‌شان معمولا به خود جارو آسیبی نمی‌زند. یکی از جاروهای رباتی قدیمی ما اکنون سال‌ها است که بدون تعویض برس اصلی بدون مشکل در حال کار کردن است!

آیا با خرید جاروبرقی رباتیک فقط کافی است یک دکمه بزنیم و خانه را تمیز تحویل بگیریم؟
بستگی دارد! گاهی اوقات می‌توانید دکمه را بزنید و تمام. اما گاهی اوقات لازم است چند لحظه صرف بررسی محیط بکنید. آیا چیزی روی زمین نیفتاده که احتمال گیرکردنش در جارو وجود دارد؟ یا ممکن است بخواهید برخی وسایل را کمی جابجا کنید تا زیرشان تمیز بشود.

مثلا صندلی‌های دور میز نهارخوری را عقب بکشید تا جارو زیر میز را به صورت کامل تمیز کند. ما یک پادری کوچک داریم که الیاف بلندی دارد و گاهی اوقات در جارو گیر می‌کند. بنابراین قبل از روشن‌کردن جارو، آن را روی مبل می‌گذاریم. بنابراین گاهی‌ اوقات قبل از روشن کردن جارو لازم است یکی دو دقیقه صرف بررسی و آماده‌سازی محیط بکنیم. اما ارزشش را دارد!

آیا استفاده از این جاروها را به همه افراد توصیه می‌کنید؟
خیر! تجربه شخصی من نشان داده همه افراد از داشتن این نوع جاروها خوشحال نمی‌شوند. مثلا برخی افراد مسن با استفاده این جاروها راحت نیستند و ترجیح می‌دهند از همان جاروبرقی قدیمی خودشان استفاده کنند. یا برخی افرادی که با تکنولوژی رابطه مثبتی ندارند، هم تمایل زیادی به استفاده از آنها نشان نمی‌دهند. ضمن اینکه همانطور که کمی بالاتر گفتیم، وضعیت خانه، پوشش کف و نوع مبلمان نیز بر انتخاب این گزینه تاثیرگذار است.

امیدوارم برایتان مفید واقع شده باشد. اگر آن را مفید یافتید، می‌توانید آن را با دیگران هم به‌اشتراک بگذارید.

علی‌اصغر هنرمند