در یک نظرسنجی پرسیدیم «آیا هنگام انجام یک کار نیازمند تمرکز، به موسیقی گوش می‌کنید؟»

جالب اینجاست که نزدیک ۶۰ درصد شرکت‌کنندگان اعلام کردند برای تمرکز «سکوت» را ترجیح می‌دهند و حدود ۲۵ درصد نیز موسیقی بدون کلام و ۱۵ درصد نیز موسیقی با کلام گزینه انتخابی‌شان بود.

وجود طرفداران بیشتر برای «سکوت» بهانه‌ای شد تا کمی بیشتر در مورد وایت‌نویز (white noise) صحبت کنیم. احتمالا با وایت‌نویز آشنا هستید. اما ابتدا تعریفش را با هم مرور می‌کنیم و بعد سراغ نکاتی می‌رویم که کمتر شناخته‌شده هستند.

وایت‌نویز صداهایی تکراری و در فرکانس‌هایی مشخص هستند که سبب افزایش آرامش و تمرکز ما می‌شوند. صداهایی مانند برفک تلویزیون، کولر، پنکه یا امواج دریا. به همین خاطر این صداها هنگام مطالعه و کار مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته تاثیر آن در همه یکسان نیست و در برخی افراد چنین تاثیری ندارد.

یک کاربرد مهم دیگر وایت‌نویز برای پوشاندن صداهای محیطی است. اگر در فضایی کار می‌کنید که دارای آلودگی صوتی است، می‌توانید با پخش وایت‌نویز، کاری کنید صداهای اطراف کمتر به گوش شما برسند و یک جور محیط ایزوله برای خودتان ایجاد کنید.

خواب و وایت نویز
بررسی‌های مختلف نشان داده وایت‌نویز می‌تواند کیفیت و عمق خواب را افزایش دهد. به‌ویژه برای افرادی که در محیط خواب‌شان با سروصداهای بیرون (مثلا صدای ترافیک) مواجه هستند. جالب است بدانید یک سری دستگاه‌های اختصاصی تولید وایت‌نویز هم برای اتاق خواب وجود دارد که چند نمونه را مشاهده می‌کنید.

بعضی از افراد هم که در «به‌خواب رفتن» دچار مشکل هستند از وایت‌نویز برای شرطی‌سازی مغز استفاده می‌کنند. یعنی در ابتدای خواب، یک وایت‌نویز خاص را پخش می‌کنند (اما آن را تنظیم می‌کنند که مثلا بعد از یک ساعت قطع شود). با این کار مغزمان با شنیدن وایت‌نویز، شرطی شده و آماده خواب می‌شود! این روش در کودکان هم موثر است.

جالب است بدانید در پزشکی هم از وایت‌نویز استفاده می‌شود: یک کاربرد آن برای کمک به کسانی است که مبتلا به وزوز گوش (tinnitus) هستند و سبب پوشاندن صدای مزاحم می‌شود. ضمنا نشان داده‌ شده وایت‌نویز روی افزایش تمرکز افراد بیش‌فعال هم موثر است.

اپلیکیشن تولید وایت‌نویز
برای شنیدن وایت نویز داشتن یک اسپیکر و یک اپلیکیشن کفایت می‌کند و نیاز به دستگاه اختصاصی نیست. یکی از محبوب‌ترین آنها این اپلیکیشن است که دارای مجموعه متنوعی است و می‌توانید بسته به سلیقه‌تان، از بین‌شان انتخاب کنید:

اندروید  / آی او اس

تاثیر روی مغز؟
ممکن است وایت‌نویز روی تمرکز و خواب شما تاثیر مثبت داشته باشد. اما در استفاده از آن نباید زیاده‌روی کنیم. چون نشان‌ داده شده گوش‌کردن طولانی مدت به آن می‌تواند روی بخش شنوایی مغز تاثیر گذار باشد. البته در این مورد هنوز شواهد کافی وجود ندارد و به تحقیقات بیشتری نیاز است اما هر چیز به اندازه‌اش خوب است.

سه نکته پایانی:
۱- صدای وایت‌نویز را نباید زیاد بلند کنیم و از ۵۰ ‌دسی‌بل بیشتر نشود که معادل صدای دوش آب است.
۲- در صورت استفاده برای کودک، منبع صدا حداقل ۲ متر با محل خواب فاصله داشته باشد.
۳- اگر مطلب مفید بود، لطفا آن را با دیگران به‌اشتراک بگذارید :)

علی‌اصغر هنرمند