آخـریــن مطالب «آموزش مجازی»
قدرت فوق‌العاده استفاده از روش «قصه گویی» در آموزش
روزی روزگاری بسیار قدیم در سرزمینی بسیار دور، استادی برای طرح مسائل پیچیده از داستان‌های نمادین استفاده می‌کرد.
شاگردان وی همگی دور آتش می‌نشستند و به داستان‌های جذاب وی گوش می‌کردند. قصه‌های استاد آنقدر خوب در خاطره می‌نشست که مانند چراغی پرنور همیشه در مقابل چشم آنها بود.
روش تدریس این استاد با آن داستان‌های متفاوت‌اش شهره خاص و عام شده بود. هیچ کس با سخنان وی خسته نمی‌شد و همه با علاقه پای صحبت‌هایش می‌نشستند. در آن دوران «آموزش» لذت‌بخش و بی پایان بود.
نظرتان در مورد سه پاراگراف ابتدایی این مطلب و داستان این استاد چه بود؟ احتمالا آن را با توجه بیشتری نسبت به یک مقاله علمی خوانده‌اید. چرا که خودش یک نوع داستان کوتاه بود.
حتما با این نظریه آشنا هستید که یکی از بهترین روش‌های آموزش، استفاده از روش «داستان‌گویی» است. مغز ما داستان‌ها را بهتر به یاد می‌آورد و نتایج تحقیقات مختلف نشان داده بیان نکات آموزشی در قالب قصه به ما کمک می‌کند بعدا آنها را بهتر به خاطر بیاوریم.
داستان‌ها به طور همزمان «تفکر، احساسات و تخیل» ما را فعال می‌کنند و به همین خاطر قدرت فوق‌العاده‌ای در خاطره‌سازی دارند.
قصه گفتن در واقع یکی از هنرهای انسان برای انتقال تجربیات خود به دیگران بوده و طی هزاران سال تکامل یافته و در وجود ما ریشه دوانده است.
جالب اینجا است که از نظر علمی نیز مشخص شده هیپوکامپ (بخشی از مغز) که قبلا هم در بزرگراه در موردش صحبت کرده‌ایم، میان داستان‌ها در حافظه پل‌های ارتباطی برقرار می‌کند و این یکی از دلایل مهمی است که می‌توانیم راحت‌تر آنها را به‌یاد بیاوریم.
به همین خاطر مهم است هنگام طراحی محتوای آموزشی‌مان از روش قصه‌گویی استفاده کنیم. ممکن است بگویید هر موضوعی را نمی‌توان به زبان داستان بیان کرد. اما با استفاده از برخی راهکار‌ها، می‌توان از این روش قدرتمند در هر نوع آموزشی استفاده کرد.
در مطالب بعدی بزرگراه به راهکارهای عملی استفاده از روش «داستان‌گویی در آموزش» می‌پردازیم.
تاثیر «آموزش در خانه» بر پیشرفت تحصیلی و رشد اجتماعی کودکان
در طول همه گیری کووید۱۹ تعداد کودکانی که تحت آموزش خانگی هستند بطور چشمگیری افزایش یافته است. بسیاری از والدین ممکن است نگران باشند که آیا آموزش خانگی می تواند بر پیشرفت تحصیلی و رشد اجتماعی فرزندشان تاثیر بگذارد؟
تعریف «آموزش در خانه»: ابتدا لازم است با مفهوم آموزش در خانه آشنا شویم. مدرسه در منزل یا آموزش در خانه عبارت است از آموزش به کودکان که در داخل خانه صورت می‌گیرد. این آموزش غالباً توسط والدین یا معلم خصوصی به صورت حضوری یا مجازی انجام می‌شود. در بسیاری از کشورها، تدریس در خانه، به معنای امروزی آن، به‌عنوان جایگزینی برای شرکت در مدارس دولتی و خصوصی تلقی شده و یک گزینه قانونی برای والدین به شمار می‌رود.
جالب است بدانید که در حال حاضر حدود ۵ میلیون نفر (تقریبا ۹ درصد) کودکان سن مدرسه در آمریکا به این روش آموزش می‌بیننند و به کلی از آموزش رسمی مدارس (حتی آموزش مجازی مدارس) خارج هستند.
در این مطالب به جمع‌بندی نتایج برخی از مهم‌ترین تحقیقات علمی انجام شده در این رابطه پرداخته می‌شود (لیست کامل منابع در سایت بزرگراه).
عملکرد تحصیلی
در بیشتر مطالعات، دانش آموزانی که تحت آموزش خانگی بوده اند در مقایسه با کودکان مدارس عمومی، در آزمون مهارت‌های تحصیلی نمره بالاتری داشته اند.
مهارت‌های اجتماعی
نتایج تحقیقات در مورد مهارت های اجتماعی متنوع بوده است. برخی مطالعات هیچ تفاوتی در مهارت های اجتماعی بین کودکان آموزش خانگی در مقایسه با مدارس معمولی نشان نداده اند. برخی مطالعات هم نشان داده اند که کودکان های تحت تعلیم و تربیت در خانه از نظر توانایی های اجتماعی نمره بالاتری دارند و برخی دیگر نیز دریافتند که کودکان آموزش دیده در خانه از مهارت های اجتماعی پایین تری برخوردارند.
موفقیت بلند مدت
مطالعات نشان می دهند كودكان تحت «آموزش در خانه» از میانگین موفقیت بالاتری نسبت به کودکان مدارس برخوردارند. در برخی مطالعات اما هیچ تفاوتی بین دانشجویان تحصیل کرده در خانه و مدارس معمولی در میزان فارغ التحصیلی از دانشگاه پیدا نشده است.
لازم به ذکر است این تفاسیر دارای این محدودیت هستند که خانواده ها در آموزش خانگی با خانواده هایی که به نوع دیگری تحصیل کرده اند ممکن است متفاوت باشند - به عنوان مثال ، ممکن است والدینی درآمد یا تحصیلات بیشتری داشته باشند که به احتمال زیاد در نتایج تحصیلی کودک تاثیر دارد. بنابراین نمی‌توانیم نتیجه بگیریم که آموزش خانگی نمرات آزمون کودکان را بهبود می بخشد. زیرا کودکانی که در خانه آموزش دیده اند، ممکن است مادران تحصیل کرده داشته باشند. لذا اینجا «سطح تحصیلات مادر» موجب کسب نمرات بالاتر در آزمون پیشرفت تحصیلی می شود نه خود آموزش خانگی.
زهره عابدینی
کارشناس ارشد روان شناسی
منابع:
Almasoud, S., & Fowler, S. R. (2016). The difference in the academic achievements of homeschooled and non-homeschooled students. Home School Researcher, 32(1), 1-4.
Cogan, M. F. (2010). Exploring academic outcomes of homeschooled students. Journal of College Admission, 208, 18-25.
Coleman, R. E. (2014). The homeschool math gap: The data. Coalition for Responsible Home Education.
Drenovsky, C. K., & Cohen, I. (2012). The impact of homeschooling on the adjustment of college students. International Social Science Review, 87(1/2), 19-34.
Kunzman, R., & Gaither, M. (2020). Homeschooling: An updated comprehensive survey of the research. Other Education, 9(1), 253-336.
Martin-Chang, S., Gould, O. N., & Meuse, R. E. (2011). The impact of schooling on academic achievement: Evidence from homeschooled and traditionally schooled students. Canadian Journal of Behavioural Science/Revue Canadienne Des Sciences du Comportement, 43(3), 195.
McKinley, M. J., Asaro, J. N., Bergin, J., D'Auria, N., & Gagnon, K. E. (2007). Social Skills and Satisfaction with Social Relationships in Home-Schooled, Private-Schooled, and Public-Schooled Children. Online Submission, 17(3), 1-6.
Medlin, R. G. (2006). Homeschooled Children's Social Skills. Online Submission, 17(1), 1-8.
Montes, G. (2006). Do Parental Reasons to Homeschool Vary by Grade? Evidence from the National Household Education Survey, 2001. Online Submission, 16(4), 11-17.
Montes, G. (2015). The social and emotional health of homeschooled students in the United States: A population-based comparison with publicly schooled students based on the national survey of children’s health, 2007. Home School Researcher, 31(1), 1-9.
Pearlman-Avnion, S., & Grayevsky, M. (2019). Homeschooling, civics, and socialization: The case of Israel. Education and Urban Society, 51(7), 970-988.
Ray, B. D. (2017). A systematic review of the empirical research on selected aspects of homeschooling as a school choice. Journal of School Choice, 11(4), 604-621.
Redford, J., Battle, D., & Bielick, S. (2017, April). Homeschooling in the United States: 2012. Washington, DC: National Center for Education Statistics, Institute of Education Sciences, U.S. Department of Education. Retrieved August 1, 2017, from. (NCES 2016-096.REV) https://nces.ed.gov/pubsearch/pubsinfo.asp?pubid=2016096rev
Sikkink, D., & Skiles, S. (2015). Homeschooling and young adult outcomes: Evidence from the 2011 and 2014 Cardus Education Survey. The Cardus Religious Schools Initiative.
آیا می‌دانستید که پیش‌بینی می‌شود ارزش بازار مالی آموزش الکترونیکی تا سال ۲۰۲۷ به حدود ۱ تریلیون دلار در سال خواهد رسید؟
همه‌گیری کووید۱۹ بازار آموزش الکترونیکی را متحول کرده است. طبق گزارش یونسکو، در مارس ۲۰۲۰، مدارس بیش از ۱.۲ میلیارد دانش آموز در ۱۸۶ کشور جهان تعطیل شده است.
اکثر کشورهای درگیر با ویروس کرونا، شاهد رشد بی‌سابقه‌ای در آموزش مجازی خود بودند. ارزش بازار مالی آموزش الکترونیکی در سال ۲۰۲۰ از ۲۵۰ میلیارد دلار فراتر رفت. اکنون پیش بینی می‌شود که این رقم تا سال ۲۰۲۷، به حدود یک تریلیون دلار برسد.
خبرنامه بزرگراه - تیر ۱۴۰۰: پرسشنامه و پخش زنده
در تیرماه ۱۴۰۰ چند ویژگی پرکاربرد به سامانه آموزش مجازی بزرگراه اضافه شده است.
امکان ثبت پرسشنامه
پرسشنامه‌ها یکی از ویژگی‌هایی است که همیشه مورد نیاز مدرسین بوده است. تفاوت پرسشنامه با آزمون این است که پاسخ صحیحی برای پرسش‌ها وجود ندارد و در واقع می‌خواهیم نظرات کاربران را دریافت کنیم.
اکنون در بزرگراه می‌توانید به سادگی پرسشنامه ایجاد کنید. ضمنا می‌توان برای هر دوره، بیش از یک پرسشنامه ثبت کرد. مثلا می‌خواهید پیش از شروع دوره، یک ارزیابی اولیه از کاربران داشته باشید و در پایان دوره نیز یک ارزیابی مجدد انجام دهید.
برای وبینارها نیز می‌توانید پرسشنامه ایجاد کنید و کاربران پیش از ورود به کلاس، به سوالات شما پاسخ خواهند داد.
مشاهده نتایج پرسشنامه به صورت جمع‌بندی و به تفکیک افراد:
در بخش «گزارش‌ها» می‌توانید نتایج پرسشنامه را به صورت جمع‌بندی شده ببینید و ضمنا با مراجعه به بخش «شرکت‌کنندگان» می‌توانید پاسخ‌های هر شخص به سوالات پرسشنامه را به تفکیک مشاهده کنید.
پخش زنده با ثبت ورود کاربران و دریافت نظرات
از این پس می‌توانید پخش زنده کلاس‌ها و وبینارها را داخل سامانه خودتان برگزار کنید در این امکان جدید، کاربران پخش زنده نیز از همان فرایند ورود به کلاس اصلی به صفحه پخش زنده وارد می‌شوند و بنابراین تمامی قوانین مربوط به ورود کلاس شما (مانند ثبت‌نام، پرداخت هزینه، حضور و غیاب و…) در مورد آنها اعمال خواهد شد.
ضمن اینکه شرکت‌کنندگان می‌توانند در صفحه پخش زنده، نظرات خودشان را ارسال کنند و امکان مدیریت آنها نیز توسط مدیر سامانه وجود دارد.
مشاهده پاسخنامه کاربران به صورت تفکیکی و بهینه‌سازی نمایش نتایج
اکنون در بخش «شرکت‌کنندگان» با کلیک روی دکمه «جزئیات» می‌توانید پاسخنامه کاربران را با جزئیات مشاهده کنید. این صفحه به گونه‌ای طراحی شده که می‌توانید پاسخنامه هر کاربر را برای هر بار شرکت در آزمون به صورت مجزا مشاهده کنید و نتایج پرسشنامه‌ها نیز در اینجا به راحتی در دسترس شما است.
امیدواریم امکانات جدید، برای افزایش کیفیت آموزش مجازی شما کمک کننده باشند.
با احترام
۶ راهکار برای افزایش تمرکز و توجه شرکت‌کنندگان در کلاس مجازی
می‌دانیم بسیاری از محرک‌های افزایش توجه و تمرکز در کلاس‌های مجازی وجود ندارند. در یک کلاس حضوری ممکن است با انداختن (عمدی) یک خط کش از دست‌مان باعث بشویم چُرت برخی افراد پاره بشود! اما در کلاس مجازی چنین راهکارهایی در دسترس نیست. اما راهکارهای متنوع و جذاب دیگری در اختیارمان است که با کمک آنها می‌توانیم توجه و تمرکز شرکت‌کنندگان را افزایش دهیم. در این مطلب به چند راهکار مهم در این رابطه می‌پردازیم.
معرفی:
در ابتدای کلاس خودتان را به صورت خلاصه و کوتاه معرفی کنید. این کار به ویژه در وبینارهایی که شرکت‌کنندگان شاخت زیادی نسبت به شما ندارند، باعث می‌شود که توجه افراد نسبت به مبحث بیشتر شود. چرا که با معرفی تجربیات و تخصص خودتان، سبب می‌شوید که دیگران صحبت‌هایتان را مهم‌تر تلقی کنند.
توضیح روند برگزاری کلاس:
بهتر است در ابتدای کار، نحوه برگزاری کلاس مجازی را به شرکت‌کنندگان توضیح دهیم. برای مثال: امروز قرار است به مدت ۴۵ دقیقه صحبت کنیم. در طول کلاس اگر سوالی دارید می‌توانید دست‌تان را با کلیک روی «علامت دست»، بالا بگیرید (ممکن است برخی شرکت‌کنندگان تجربه زیادی برای حضور در کلاس‌های مجازی نداشته باشند، بنابراین توضیح برخی امکانات فنی کمک‌کننده است). مبحث ما شامل این موارد خواهد بود که آن را به سه بخش با نام‌های … و … و ... تقسیم کرده‌ایم. در طول صحبت‌ها چند کوئیز خواهیم داشت که از شما می‌خواهیم در آنها شرکت کنید.
کوئیز‌های آنلاین:
کلاس‌های مجازی امکانات متنوعی برای برگزاری نظرسنجی و انواع کوئیز در حین برگزاری کلاس دارند و اغلب افراد نیز به مشارکت در آنها علاقمند هستند. بنابراین با طراحی چند نظرسنجی یا کوئیز آنلاین و مطرح کردن آنها میزان مشارکت و تمرکز افراد را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهیم.
مشارکت دیگر مدرس‌ها در بخش گفتگوی متنی:
بسیاری از وبینارهای مجازی با حضور چند مدرس تشکیل می‌شوند. یکی از بهترین راهکارهای افزایش بهره‌وری، این است که یکی از مدرسین، هنگامی که مشغول سخنرانی نیست، در بخش چت (گفتگوی متنی) به پرسش‌های شرکت‌کنندگان پاسخ دهد. این کار باعث می‌شود افراد بیشتری به مطرح کردن پرسش‌های خودشان بپردازند و مشارکت جمعی را افزایش می‌دهد.
تنوع روش تدریس:
ساده‌ترین راه تدریس این است که یک فایل پرزنت بسازیم و تمام کلاس را با آن برگزار کنیم. اما اگر می‌خواهید میزان توجه را تا حداکثر ممکن بالا ببرید، بهتر است از چند روش متنوع برای تدریس استفاده کنید. علاوه بر فایل پاورپوینت، می‌توانید از فیلم‌های کوتاه نیز استفاده کنید. راهکار دیگر استفاده از وایت‌برد مجازی است که به افزایش کیفیت تدریس کمک زیادی می‌کند. در نهایت نیز می‌توانید همه فایل‌هایتان را در اختیار شرکت‌کنندگان قرار بدهید. در بزرگراه این امکان را به بهترین شکل ممکن در اختیار دارید.
تاکید به پرسش و مشارکت:
مهم است در طول کلاس از شرکت‌کنندگان «بخواهیم» که پرسش‌هایشان را مطرح کنند و آنها را به مشارکت در مباحث تشویق کنیم. این کار نیز تاثیر قابل توجهی روی درگیر کردن ذهن مخاطب و افزایش مشارکت برجای می‌گذارد.
علی‌اصغر هنرمند
بهترین روش یادداشت برداری: تایپ کردن یا نوشتن با دست؟
پیشرفت فناوری و برگزاری کلاس‌های مجازی سبب شده که افراد، بیش از گذشته از ابزارهای تکنولوژی برای یادگیری استفاده کنند. در میان همه ابعاد آموزش، «یادداشت برداری» و نوشتن نکات، یکی از مهم‌ترین روش‌هایی است که توسط دانش‌آموزان و دانشجویان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مطالعات زیادی مزیت «یادداشت برداری» را نشان داده‌اند. هنگام یادداشت برداری فرایندی رخ می‌دهد که نام آن را encoding function گذاشته‌اند و نشان داده شده که حتی اگر بعدا یادداشت‌ها مرور هم نشوند، خود فرایند یادداشت برداری باعث افزایش ماندگاری اطلاعات در حافظه می‌گردد.
اما به نظر شما «روش» یادداشت برداری هم تاثیری در میزان یادگیری محتوای آموزشی دارد؟
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده نکات جالبی در این مورد مطرح کرده است:
- یادداشت برداری با دست سبب می‌شود که اطلاعات را با زبان و منطق خاص خودمان طبقه‌بندی کنیم.
- دسته‌بندی اطلاعات آموزشی با روش و کلمات آشنای خودمان، باعث افزایش یادگیری می‌گردد. چرا که نیاز به تمرکز و مشارکت بیشتری دارد. در حالی که در انتقال کلمه‌به‌کلمه صحبت‌های مدرس، چنین تبدیلی رخ نمی‌دهد.
- افرادی که با کمک ابزارهای دیجیتال مانند لپ‌تاپ کار یادداشت‌برداری را انجام می‌دهند، معمولا صحبت‌های مدرس را به صورت کلمه‌به‌کلمه یادداشت می‌کنند و این روش باعث محدودیت یادگیری و به‌خاطر سپاری اطلاعات می‌شود.
یک مطالعه دیگر هم در سال ۲۰۱۴ نشان داده که دانش‌آموزانی که از لپ‌تاپ برای یادداشت برداری استفاده می‌کنند، در مقایسه با گروه دستنویس، در آزمون‌ها نمرات کمتری کسب می‌کنند.
اما از طرف دیگر ویرایش و تکمیل یادداشت‌های الکترونیکی راحت‌تر و سریع‌تر است. یادداشت‌های دیجیتالی همیشه در دسترس و قابل جستجو هستند و می‌توان به راحتی آنها را با دیگران به اشتراک گذاشت.
تاثیر «روش» یادداشت برداری در به‌خاطرسپاری اطلاعات:
اینجا هم نوشته‌های دستنویس به دلایل زیر گزینه بهتری به نظر می‌رسد:
- نوشتن با دست یک فرایند پیچیده فیزیکی است که به مجموعه‌ای از حرکات منحصر‌به‌فرد نیاز دارد که خودش باعث بهبود به‌خاطرسپاری اطلاعات می‌شود.
- هنگام یادداشت‌برداری با دست معمولا اطلاعات را به جملات و عبارات خلاصه‌تر و کوتاتر تبدیل می‌کنیم و این فرایند سبب می‌شود که آموخته‌ها را بیشتر تحلیل کرده و بهتر به خاطر بسپاریم.
- فرایند تایپ کردن از حرکات تکراری و مشابه هم تشکیل می‌شود و کمک چندانی به حافظه نمی‌کند. البته مطالعات دیگری هم نشان داده که یادداشت برداری با کامپیوتر هم به افزایش یادگیری اطلاعات کمک می‌کند. اما احتمالا تاثیر آن به اندازه نوشتن با دست نیست.
- یادداشت‌برداری الکترونیکی به خاطر وجود نرم‌افزارهای گوناگون و انواع نوتیفیکیشن‌ها می‌تواند سبب حواس پرتی کاربر بشود. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که استفاده از لپ‌تاپ به خاطر ایجاد حواس پرتی و امکان انجام چند کار همزمان، می‌تواند باعث تاثیر منفی در یادگیری بشود.
جمع‌بندی:
به طور کلی به نظر می‌رسد که از «نگاه کمک به یادگیری»، یادداشت‌های دستنویس نسبت به یادداشت‌برداری الکترونیکی برتر هستند. اما توجه کنیم که مهم‌ترین نکته اینجا است که فارغ از روش آن، خودمان را به اصل یادداشت‌برداری عادت بدهیم.
اگر با روش الکترونیکی راحت‌تر هستیم، می‌توانیم از این روش استفاده کنیم و در عین حال اشکالات این روش (مانند امکان حواس پرتی) را هم بشناسیم و از آنها دوری کنیم.
علی‌اصغر هنرمند
چگونه بدون داشتن استودیو، «کیفیت صدای» آموزش مجازی‌مان را بهتر کنیم؟
بسیاری از معلمین و اساتید دارای امکانات ضبط حرفه‌ای و استودیوی آکوستیک نیستند. برخی از مشکلات ضبط را می‌توان توسط نرم‌افزارهای ویرایش صدا برطرف نمود، اما کار کردن با آنها نیاز به آموزش و صرف نسبتا زیادی دارد.
در این ویدیوی کوتاه با راهکاری ساده و سریع (کار با نرم افزار iZotope RX8) آشنا می‌شوید، که می‌توانید به سرعت و با کمترین دانش فنی، کیفیت صدای برنامه آموزشی یا پادکست‌تان را افزایش دهید.