بزرگـــــراه

آخـریــن مطالب «آموزش مجازی و تولید محتوا»

آشنایی با انواع روش‌های آموزش الکترونیکی: آموزش همزمان و غیرهمزمان

آشنایی با انواع روش‌های آموزش الکترونیکی: آموزش همزمان و غیرهمزمان

حتما می‌دانید که آموزش الکترونیکی به چندین روش مختلف‌ تقسیم‌بندی می‌شود. اما از یک نگاه می‌توانیم آن را به دو دسته کلی تقسیم‌بندی کنیم:

- آموزش مجازی همزمان (Synchronous Learning)
- آموزش مجازی غیرهمزمان (Asynchronous Learning)


آموزش مجازی همزمان (Synchronous Learning) چیست؟

همه‌گیری کرونا باعث شد که استفاده از این روش آموزشی به طور تصاعدی افزایش پیدا کند. در این روش، مدرس و شرکت‌کنندگان به صورت همزمان در یک محیط آموزشی آنلاین (مثل یک کلاس مجازی) حضور پیدا ‌می‌کنند.

مثال‌هایی از این روش آموزشی به این شرح‌اند:
- کلاس‌های آنلاین با حضور مدرس و دانش‌آموزان
- کنفرانس‌ها و وبینارهای مجازی
- گروه‌های یادگیری آنلاین (با مشارکت دانشجویان یا دانش‌آموزان که به مرور و یادگیری گروهی می‌پردازند)


مزیت‌های آموزش همزمان:
- امکان تعامل میان شرکت‌کنندگان و مدرس وجود دارد.
- امکان ارایه بازخورد زنده توسط مدرس و دیگران وجود دارد.
- یادگیری در زمان‌های مشخص صورت می‌گیرد و افراد مجبورند در ساعات مقرر در کلاس حضور پیدا کنند.

 

آموزش مجازی غیرهمزمان (Asynchronous Learning) چیست؟

این روش آموزشی تقریبا در نقطه مخالف همزمان قرار می‌گیرد. در این روش، مدرس محتوای آموزشی‌اش را از قبل تهیه می‌کند و به صورت آماده (به شکل فیلم، نوشته، تصویر و…) در دسترس شرکت‌کنندگان قرار می‌دهد.

شرکت‌کنندگان می‌توانند در هر ساعت از شبانه‌روز به محتوای آموزشی دسترسی داشته باشند و با توجه به زمان آزاد خود با سرعت مدنظر خودشان در برنامه آموزشی شرکت‌ کنند.

البته دوره‌های غیرهمزمان نیز گاهی اوقات دارای محدودیت‌های زمانی هستند و مثلا شرکت‌کنندگان در یک بازه زمانی مشخص (مثلا ۳۰ روزه) باید محتوای آموزشی را مشاهده کنند.


مزیت‌های آموزش غیرهمزمان:
- شرکت‌کنندگان می‌توانند با سرعت و در زمان‌های مدنظر خودشان محتوای آموزشی را ببینند.
- کیفیت محتوای آموزشی معمولا نسبت به دوره‌های همزمان بالاتر است چون مدرس وقت و دقت بیشتری صرف تهیه آنها می‌کند.
- برگزاری این نوع دوره آموزشی راحت‌تر است و به پشتیبانی و هماهنگی کمتری نیاز دارد.
- از آنجایی که شرکت‌کنندگان در انتخاب ساعات آموزش آزاد هستند، معمولا استقبال از این روش بیشتر است.


البته تهیه محتوای دوره‌های غیرهمزمان نسبت به همزمان دشوارتر است و نیاز به برنامه‌ریزی و زمان بیشتری دارد. اما اغلب به زحمت‌اش می‌ارزد چرا که محتوای تهیه شده معمولا تا مدت‌ها قابل استفاده است.


امکان برگزاری هر دو روش آموزشی در بزرگراه:

سیستم آموزش آنلاین بزرگراه از هر دو روش آموزش همزمان و غیرهمزمان پشتیبانی می‌کند. بنابراین شما با توجه به نیاز و نوع برنامه آموزشی‌تان می‌توانید هم کلاس‌های زنده و هم برنامه‌های از‌ پیش تهیه شده غیرهمزمان داشته باشید.

ضمن اینکه امکان برگزاری دوره‌های ترکیبی نیز در بزرگراه وجود دارد. در این روش بخشی از آموزش به صورت غیرهمزمان انجام شده و بخشی نیز به صورت همزمان اجرا می‌شود.

برای مثلا یک دوره آموزشی سه‌ماهه حاوی سرفصل‌های مختلف به صورت از پیش آماده تهیه می‌کنید و در روز‌های خاصی نیز برخی کلاس‌های پرسش‌وپاسخ و رفع اشکال به صورت همزمان برگزار می‌شود.


همانطور که صحبت شد، هر کدام از این روش‌های آموزشی دارای نقاط قوت مخصوص خود هستند و اگر می‌خواهیم یک آموزش موثر داشته باشیم، باید بتوانیم از ترکیب درستی از هر دو نوع روش استفاده کنیم تا بتوانیم بهترین راهکار آموزش را همراه با بیشترین پوشش ممکن داشته باشیم.

خوشحال می‌شویم نظرات و تجربیات شما را هم در این رابطه در بخش نظرات داشته باشیم.

 

ادامه مطلب

آشنایی با «محتوای پیش از وبینار» در سامانه بزرگراه

آشنایی با «محتوای پیش از وبینار» در سامانه بزرگراه

همانطور که از اسم این ویژگی مشخص است، گاهی اوقات می‌خواهیم پیش از برگزاری یک کلاس یا وبینار آنلاین، یک محتوا در اختیار شرکت‌کنندگان قرار بدهیم.

برخی مثال‌های کاربرد‌ی:

- برگزاری یک «پیش آزمون» از شرکت‌کنندگان، برای سنجش سطح اطلاعات کاربران پیش از برگزاری یک کلاس آنلاین.
- پر کردن یک «پرسشنامه» توسط شرکت‌کنندگان.
- ارائه برخی اطلاعات اولیه پیش از کلاس (در قالب متن، عکس، فیلم).
- یادآوری برخی قوانین و مقررات یا نکات ضروری پیش از ورود به کلاس.

همه این کارها با ویژگی «محتوای پیش از وبینار» بزرگراه امکان پذیر است. در این بخش می‌توانید انواع محتواها شامل: متن و عکس، فایل، ویدیو، آزمون و پرسشنامه را درج کنید و سامانه پیش از ورود به اتاق اصلی، آنها را به کاربر نشان می‌دهد.

ضمنا می‌توانید در صورت نیاز، محتوای پیش از وبینار را مانند همه دوره‌های استاندارد بزرگراه به بخش‌های مختلف (شامل سرفصل، درس و اسلاید) تقسیم‌بندی کنید و بنابراین انعطاف فوق‌العاده‌ای در طراحی انواع محتوا در اختیار شما است.

محتوای پیش از وبینار به‌گونه‌ای است که یک بار به صورت اجباری به شرکت‌کنندگان نمایش داده می‌شود. بنابراین اطمینان حاصل پیدا می‌کنید که همه شرکت‌کنندگان در پیش آزمون شما شرکت کرده‌اند. اما در ورود‌های بعدی به کلاس، کاربران اجباری به دیدن آن نداشته و مستقیما وارد اتاق اصلی می‌شوند

فراموش نکنید محتوای پیش از وبینار، پس از مرحله ثبت‌نام در دسترس شرکت‌کنندگان قرار می‌گیرد. بنابراین فقط کاربرانی به این بخش دسترسی خواهند داشت که ثبت‌نام در کلاس یا وبینار شما را انجام داده باشند.

 

ادامه مطلب

امکان جدید: دریافت فایل از کاربران

امکان جدید: دریافت فایل از کاربران

اگر قصد دریافت فایل از کاربران داشته باشید، ویژگی جدید بزرگراه، این فرایند را برایتان آسان و کاربردی می‌کند.

کاربرد‌های این ویژگی برای موارد مانند دریافت «تمرین کلاسی» و یا «مدارک» (مانند تصویر کارت ملی) از شرکت‌کنندگان دوره‌ و کلاس است.

برای دریافت فایل از کاربران ابتدا ویژگی‌های فایل مدنظرتان را در پنل مدیریت (در بخش فایل‌ها) مشخص ‌می‌کنید. ویژگی‌هایی مانند فرمت‌های مجاز، حداکثر حجم و همینطور عنوان و توضیحات فایل. سپس شرکت‌کنندگان به راحتی می‌توانند برای ارسال فایل به شما اقدام کنند.

بخش ارسال فایل (توسط کاربران) به صورت یک کادر مجزا در «صفحه معرفی دوره» مشاهده می‌شود. این کادر فقط توسط افرادی قابل دسترسی است، که در دوره یا کلاس مورد نظر ثبت‌نام کرده باشند.


مشاهده فایل‌های دریافتی و فرایند تایید و رد آنها:

معمولا لازم است که فایل‌های دریافتی از کاربران را مورد ارزیابی و تایید قرار دهیم. بنابراین شما این امکان را دارید که فایل‌های دریافتی را «تایید یا رد» کنید. در صورت رد کردن، کاربر با پیام «عدم تایید» مواجه شده و می‌تواند مجددا جهت ارسال فایل جایگزین اقدام کند.

ادامه مطلب

آشنایی با آناتومی «صفحه معرفی» دوره و کلاس در سیستم آموزش مجازی بزرگراه

آشنایی با آناتومی «صفحه معرفی» دوره و کلاس در سیستم آموزش مجازی بزرگراه

برنامه آموزش مجازی شما از هر نوعی که باشد، نیاز به یک «صفحه معرفی اختصاصی» دارد تا محتوای آموزشی‌تان را به بهترین نحو ممکن به شرکت‌کنندگان معرفی کند. این صفحه تاثیر زیادی در جذب مخاطب، افزایش ثبت‌نام‌ و استقبال شرکت‌کنندگان ایفا می‌کند.

در بزرگراه ما وقت زیادی را صرف تکامل و بهینه‌سازی این صفحه کرده‌ایم و شما می‌توانید انواع توضیحات و اطلاعات مربوط به برنامه آموزشی‌تان را در اینجا به بهترین نحو ممکن درج نمایید. صفحه لندینگ (معرفی دوره) به زیبایی در تلفن‌همراه و کامپیوتر قابل مشاهده است.

در تصویر پایین با اجزای مهم این صفحه آشنا می‌شوید:


قابلیت اضافه کردن «فایل‌های ضمیمه» به صفحه معرفی برنامه

علاوه بر موارد نمایش داده شده در تصویر بالا، این صفحه دارای برخی امکانات پنهان دیگر نیز هست. برای مثال خیلی اوقات و به‌ویژه در مورد کلاس‌ها و وبینارها می‌خواهیم فایل‌های تدریس اساتید و دیگر موارد مرتبط را در اختیار شرکت‌کنندگان برنامه قرار بدهیم. البته در خود کلاس آنلاین این ویژگی وجود دارد که هنگام تدریس استاد، امکان دانلود فایل‌ها را فراهم کنیم. اما اغلب شرکت‌کنندگان در طول کلاس، فایل‌ها را به موقع دانلود نمی‌کنند و معمولا عده زیادی بعد از کلاس نیز به دنبال فایل‌های کلاس هستند.

شما این امکان را دارید تا فایل‌های اساتید را در صفحه معرفی دوره نیز در اختیار شرکت‌کنندگان قرار بدهید تا امکان دانلود آنها حتی بعد از اتمام وبینار نیز فراهم باشد.

ضمن اینکه امکان محدود کردن دانلود برای شرکت‌کنندگان کلاس یا دسترسی دانلود برای عموم نیز وجود دارد.

فراموش نکنید این صفحه در آدرس اختصاصی (دامنه) اختصاصی خودتان قرار دارد و تمام ترافیک بازدیدکنندگان به «سایت خودتان» هدایت می‌شود.

اگر هنوز سایت و سامانه آموزش مجازی اختصاصی خودتان را راه‌‌اندازی نکرده‌اید و به دنبال یک راهکار جامع هستید، همین الان با ما تماس بگیرید!

می‌توانید با تلفن: 02128425026 تماس بگیرید یا از فرم تماس با ما استفاده کنید.

ادامه مطلب

امکانات جدید بزرگراه: اتاق‌های دائمی، دریافت فایل از کاربران و...

امکانات جدید بزرگراه: اتاق‌های دائمی، دریافت فایل از کاربران و...

در آپدیت جدید بزرگراه چندین امکان مهم به این سامانه اضافه شده که شما را در جریان آنها قرار می‌دهیم.

 

اتاق‌های دائمی برای برآورده‌کردن نیاز‌های شما…

اگر می‌خواهید یک وبینار برگزار کنید، تاریخ و ساعت آن مشخص است. اما اگر می‌خواهید یک اتاق دائمی بدون محدودیت زمانی داشته باشید، این امکان جدید برای شماست. مثلا می‌خواهید یک اتاق ثابت برای برگزاری جلسات داشته باشید. یا یک موسسه آموزشی می‌خواهد برای کلاس شیمی یک مقطع خاص، اتاقی ثابت ایجاد کند تا تمام جلسات آن در آنجا برگزار شوند.

 

محدود کردن امکان مشاهده بازپخش وبینار:

اکنون این امکان را دارید که با فعال کردن این گزینه، بازپخش وبینار را فقط در دسترس ثبت‌نام شوندگان برنامه قرار بدهید. (این امکان در بخش تنظیمات پیشرفته اتاق در دسترس شما است)

 

امکان ارسال فایل توسط کاربران دوره

در بسیاری از دوره‌های آموزشی یا کلاس‌های آنلاین، نیاز است از شرکت کنندگان فایل دریافت کنیم. برای مثل از آنها می‌خواهیم یک تمرین را حل کنند و نتیجه را در قالب فایل پی‌دی‌اف ارسال کنند. یا می‌خواهیم برای صدور گواهینامه مدارکی (مانند تصویر کارت ملی) را از شرکت‌کنندگان دریافت کنیم.

اکنون امکان دریافت فایل همراه با مشخص کردن فرمت‌های مجاز، حجم فایل و امکان تایید یا رد فایل‌های دریافتی در دسترس شما است.

ادامه مطلب

چگونه «کیفیت» اتصال اینترنت‌مان را بررسی کنیم؟

چگونه «کیفیت» اتصال اینترنت‌مان را بررسی کنیم؟

آیا کیفیت اینترنت شما برای شرکت در یک کلاس یا وبینار مجازی به اندازه کافی خوب است؟ بسیاری از افراد سرعت دانلود یا آپلود اینترنت‌شان را معیاری برای خوب بودن اینترنت در نظر می‌گیرند. در حالی که داستان در مورد برنامه‌های زنده متفاوت است.

به همین خاطر ضروری است که با دو فاکتور مهم دیگر در کیفیت اتصال به اینترنت آشنا شوید.


۱- زمان پاسخ یا latency در شبکه:

به معنی مدت‌ زمانی است که طول می‌کشد تا یک درخواست (مثلا صدای شما) از مبدا به مقصد ارسال شود. latency به معنی تاخیری است که هنگام ارسال درخواست و دریافت پاسخ اتفاق می‌افتد و از جنس زمان است. این موضوع با اسم «پینگ» هم شناخته می‌شود

چه عددی برای زمان پاسخ (پینگ) مناسب است؟
بهتر است این عدد زیر ۱۰۰ میلی‌ثانیه باشد. اگر بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی‌ثانیه باشد، در محدوده زرد قرار دارید و در صورتی که بالای ۲۰۰ میلی‌ثانیه باشد در محدوده قرمز هستید و احتمالا برای ارتباط زنده با مشکل مواجه خواهید شد.

۲- جیتر (jitter):

اطلاعات در اینترنت به صورت «بسته‌های کوچک» منتقل می‌شوند. مثلا یک تصویر برای انتقال در اینترنت، در کامپیوتر مبدا به ده‌ها قطعه بسیار کوچک شکسته شده و در مقصد مجددا سرهم می‌شود. این فرایند در مورد انتقال همه نوع اطلاعات شامل متن، صدا و ویدیو هم صدق می‌کند. هنگام پخش زنده، بسیار مهم است که این قطعات «با نظم» به دست گیرنده برسند. جیتر به معنی تغییرات زمانی در انتقال بسته‌های اطلاعاتی است. در واقع هنگامی که latency متغییر بشود ما با جیتر مواجه هستیم. اگر زمان جیتر بالا برود در مشاهده صدا و تصویر اختلال ایجاد می‌شود و مثلا ممکن است صدا به صورت پس و پیش شنیده شود.

چه عددی برای جیتر مناسب است؟
بهتر است که عدد جیتر زیر ۳۵ باشد.

 

چگونه پینگ و جیتر را اندازه بگیریم؟

وب‌سایت‌هایی که سرعت اینترنت را اندازه‌گیری می‌کنند، معمولا این دو فاکتور را هم محاسبه می‌کنند. برای مثال:

 

- سایت اسپیدچک (به خاطر وجود سرورها در داخل ایران برای تست داخلی و وبینارها مناسب است)

- تست سرعت کلودفیلر (مناسب برای تست سرعت کلی اینترنت)

اگر سرورهای کلاس یا جلسه آنلاین شما در داخل ایران است، نتایج سایت اسپیدچک دقیق‌تر است و اگر از نرم‌افزارهایی مانند اسکایپ و زوم برای جلسه‌تان استفاده می‌کنید، تست کلودفلیر مناسب‌تر خواهد بود.

آیا این اعداد دقیق هستند؟
کیفیت اتصال شما در ساعات مختلف متغییر است و به عوامل متفاوتی بستگی دارد. برای همین ممکن است با هر بار تست، نتایج نسبتا متفاوتی دریافت کنید. برای اطمینان بیشتر، می‌توانید تست را چند بار تکرار کنید و میانگین آن را در نظر بگیرید. ضمنا توجه کنید که ممکن است کیفیت اتصال شما پایدار نباشد. بنابراین در طول برگزاری کلاس اگر دچار اختلال شدید، با یک تست سریع می‌توانید وضعیت پینگ (زمان پاسخ) و جیتر را بررسی کنید و در صورت نیاز از یک سرویس‌دهنده دیگر اینترنت استفاده کنید.


چند توصیه برای داشتن کیفیت بهتر هنگام کلاس آنلاین یا جلسه مجازی:

- اپلیکیشن‌ و برنامه‌های اضافی را ببندید (ممکن است در پس زمینه مشغول استفاده از اینترنت باشند).
- وی‌پی‌ان را قطع کنید.
- اتصال با کابل به مودم معمولا نسبت به وای‌فای باعث کاهش پینگ و جیتر می‌شود.
- در صورت اتصال بی‌سیم به اینترنت، سعی کنید در مکانی نزدیک به روتر (مودم) قرار بگیرید.
- ممکن است فرد دیگری که به مودم مشترک شما متصل است، در حال دانلود باشد و این موضوع هم در برخی مودم‌ها باعث افت کیفیت دیگر کاربران متصل به اینترنت می‌شود.

ادامه مطلب

تعریف و تفاوت «تمرکز» و «هوشیاری» در یادگیری

تعریف و تفاوت «تمرکز» و «هوشیاری» در یادگیری

برخی دانشجویان و دانش‌آموزان در فصل امتحانات به مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا رو می‌آورند و متعقدند این نوشیدنی‌ها میزان تمرکز و هوشیاری را بیشتر می‌کند. در تبلیغات فراوان این نوشیدنی‌ها هم روی قابلیت افزایش انرژی، تمرکز و هوشیاری تاکید زیادی شده است.

در اینجا قصد نداریم در مورد مزایا و معایب نوشیدنی‌های انرژی‌زا صحبت کنیم. بلکه می‌خواهیم در مورد دو کلمه مهم یعنی: تمرکز (focus) و هوشیاری (alertness) صحبت کنیم که دو عنصر مهم در «یادگیری» به‌شمار می‌آیند. اما اغلب به‌اشتباه گرفته می‌شوند و حتی گاهی‌ اوقات «هم‌معنی» تلقی می‌شوند.

«افزایش هوشیاری» به معنی حالتی است که در آن نسبت به محرک‌ها ادراک بالایی پیدا می‌کنیم و برای واکنش‌ سریع در وضعیت آمادگی قرار می‌گیریم. به عنوان مثال یک نگهبان را در نظر بگیرید: وی در وضعیت هوشیاری باید مراقب محیط پیرامونش باشد و با دقت محیط را برای هر گونه تحرک غیرمعمول بررسی و اسکن کند. این مثال خوبی از هوشیاری است.

اما از طرف دیگر تمرکز (فوکوس) به معنی توانایی متمرکز کردن «توجه» روی یک موضوع خاص است. قاعدتا هر چه بتوانیم روی یک موضوع تمرکز طولانی‌تری داشته باشیم، بهتر است. در ادامه مثال قبل، تصور کنید نگهبان متوجه یک نور چراغ قوه در ورودی ساختمان می‌شود، در این حالت تمام توجه و تمرکز نگهبان روی نور چراغ قوه متمرکز می‌شود تا بتواند خطر احتمالی را تشخیص دهد.

همانطور که از تعاریف مشخص شد، هوشیاری و تمرکز دو زاویه متفاوت از «توجه» انسان هستند که البته وجود هر دو نیز در یادگیری مهم است. در مورد نوشیدنی‌های انرژی‌زا می‌توانیم این نکته را بپذیریم که باعث افزایش «هوشیاری» می‌شوند. اما این به معنی افزایش تمرکز نیست.

تمرکز قابلیتی است که یک شبه افزایش پیدا نمی‌کند و با تمرین بهتر می‌شود. تمرکز درست مانند عضلات بدن است و برای تقویت، نیاز به صرف زمان و تمرین‌های متفاوت دارد.

در این مطلب با تعریف و تفاوت‌های تمرکز و هوشیاری آشنا شدیم. در مطالب بعدی بزرگراه، به راهکارهای افزایش تمرکز خواهیم پرداخت.

ادامه مطلب

قدرت فوق‌العاده استفاده از روش «قصه گویی» در آموزش

قدرت فوق‌العاده استفاده از روش «قصه گویی» در آموزش

روزی روزگاری بسیار قدیم در سرزمینی بسیار دور، استادی برای طرح مسائل پیچیده از داستان‌های نمادین استفاده می‌کرد.

شاگردان وی همگی دور آتش می‌نشستند و به داستان‌های جذاب وی گوش می‌کردند. قصه‌های استاد آنقدر خوب در خاطره می‌نشست که مانند چراغی پرنور همیشه در مقابل چشم آنها بود.

روش تدریس این استاد با آن داستان‌های متفاوت‌اش شهره خاص و عام شده بود. هیچ کس با سخنان وی خسته نمی‌شد و همه با علاقه پای صحبت‌هایش می‌نشستند. در آن دوران «آموزش» لذت‌بخش و بی پایان بود.

نظرتان در مورد سه پاراگراف ابتدایی این مطلب و داستان این استاد چه بود؟ احتمالا آن را با توجه بیشتری نسبت به یک مقاله علمی خوانده‌اید. چرا که خودش یک نوع داستان کوتاه بود.

حتما با این نظریه آشنا هستید که یکی از بهترین روش‌های آموزش، استفاده از روش «داستان‌گویی» است. مغز ما داستان‌ها را بهتر به یاد می‌آورد و نتایج تحقیقات مختلف نشان داده بیان نکات آموزشی در قالب قصه به ما کمک می‌کند بعدا آنها را بهتر به خاطر بیاوریم.

داستان‌ها به طور همزمان «تفکر، احساسات و تخیل» ما را فعال می‌کنند و به همین خاطر قدرت فوق‌العاده‌ای در خاطره‌سازی دارند.

قصه‌ گفتن در واقع یکی از هنرهای انسان برای انتقال تجربیات خود به دیگران بوده و طی هزاران سال تکامل یافته و در وجود ما ریشه دوانده است.

جالب اینجا است که از نظر علمی نیز مشخص شده هیپوکامپ (بخشی از مغز) که قبلا هم در بزرگراه در موردش صحبت کرده‌ایم، میان داستان‌ها در حافظه‌ پل‌های ارتباطی برقرار می‌کند و این یکی از دلایل مهمی است که می‌توانیم راحت‌تر آنها را به‌یاد بیاوریم.

به همین خاطر مهم است هنگام طراحی محتوای آموزشی‌مان از روش قصه‌گویی استفاده کنیم. ممکن است بگویید هر موضوعی را نمی‌توان به زبان داستان بیان کرد. اما با استفاده از برخی راهکار‌ها، می‌توان از این روش قدرتمند در هر نوع آموزشی استفاده کرد.

در مطالب بعدی بزرگراه به راهکارهای عملی استفاده از روش «داستان‌گویی در آموزش» می‌پردازیم.

 

 

ادامه مطلب

به‌یاد آوردن اطلاعات حفظ شده: نقش هیپوکامپ در مغز انسان

به‌یاد آوردن اطلاعات حفظ شده: نقش هیپوکامپ در مغز انسان

هیپوکامپ بخشی شبیه حرف S در دو سمت مغز انسان است که نقشی اساسی در حافظه و یادگیری ایفا می‌کند. در اینجا قصد نداریم از زوایه پزشکی به موضوع بپردازیم، بلکه می‌خواهیم بدانیم این بخش از مغز چه کمکی به فرایند یادگیری ما می‌کند.

هیپوکامپ در برخی از عملکردهای مهم انسان مانند یادگیری و حافظه بلند مدت نقشی کلیدی ایفا می‌کند اما در اینجا می‌خواهیم به نقش هیپوکامپ در به‌یادآوردن و ذخیره‌سازی اطلاعات بپردازیم.

شاید دانستن این نکته برایتان جالب باشد که مشخص شده در صورت بروز آسیب در این بخش مغز، دیگر قادر نیستیم اطلاعات را در حافظه‌مان ذخیره کنیم و در واقع نمی‌توانیم خاطرات جدید ایجاد کنیم. اگر فیلم سینمایی Memento را دیده باشید، بازیگر نقش اول آن مردی است که به این آسیب دچار شده است.

یکی از نقش‌های مهم هیپوکامپ این است که به عنوان یک نوع نمایه (index) برای حافظه ما عمل می‌کند. اگر بخواهیم در این مورد یک مثال بزنیم باید حافظه انسان را به یک کتاب بزرگ تشبیه کنیم. پیدا کردن اطلاعات از میان صفحات زیاد آن کار آسانی نیست. اما با مراجعه به انتهای کتاب جایی که نمایه قرار گرفته می‌توانیم سریع‌تر موضوع مد نظرمان را پیدا کنیم.

جالب اینجا است که با هر بار مراجعه به هیپوکامپ و دریافت یک خاطره، ارتباطات مربوط به آن حافظه در قشر مغز انسان قوی‌تر می‌شود و به نوعی آن خاطره را تثبیت‌ می‌کنیم. به همین خاطر است که تکرار یادآوری یک موضوع درسی به تقویت آن در حافظه کمک می‌کند.

جذاب‌تر اینجا است که وقتی یک خاطره در مغز ما به اندازه کافی تثبیت شد (بسته به نوع حافظه ممکن است روزها، ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد) دیگر برای دسترسی به آن نیازی به هیپوکامپ نداریم و مستقیما می‌توانیم آن را از قشر مغز بازیابی کنیم.

حالا می‌خواهیم به یک نکته مهم دیگر نیز در یادگیری اشاره کنیم. اگه تجربه کار کردن با نمایه (index) انتهای کتاب‌ها را داشته باشید، می‌دانید آنقدرها دقیق و کامل نیستند. عملکرد هیپوکامپ انسان نیز تقریبا مشابه است و به ویژه هنگام ثبت اطلاعات جدید ظرفیت محدودی دارد. به نظر میرسد به طور متوسط پس از ۱۰ الی ۱۵ دقیقه دریافت اطلاعات جدید، هیپوکامپ ما سرریز می‌کند و قادر به نمایه‌گذاری همه اطلاعات جدید نیست. البته ظرفیت هیپوکامپ برای نمایه‌گذاری حافظه در افراد مختلف بسیار متفاوت است و مثلا اگر به موضوعی علاقمند باشیم، ظرفیت نمایه‌گذاری هیپوکامپ‌مان نیز در آن موضوع بیشتر است.

اما دانستن عملکرد این بخش از مغز به ما به عنوان مدرس کمک می‌کند تا محتوای آموزشی‌مان را به گونه‌ای طراحی کنیم تا در یک جلسه آموزشی، ظرفیت یادگیری شرکت‌کنندگان را بهتر در نظر داشته باشیم.

علی‌ اصغر هنرمند

ادامه مطلب

تاثیر «آموزش در خانه» بر پیشرفت تحصیلی و رشد اجتماعی کودکان

تاثیر «آموزش در خانه» بر پیشرفت تحصیلی و رشد اجتماعی کودکان

در طول همه گیری کووید۱۹ تعداد کودکانی که تحت آموزش خانگی هستند بطور چشمگیری افزایش یافته است. بسیاری از والدین ممکن است نگران باشند که آیا آموزش خانگی می تواند بر پیشرفت تحصیلی و رشد اجتماعی فرزندشان تاثیر بگذارد؟

تعریف «آموزش در خانه»: ابتدا لازم است با مفهوم آموزش در خانه آشنا شویم. مدرسه در منزل یا آموزش در خانه عبارت است از آموزش به کودکان که در داخل خانه صورت می‌گیرد. این آموزش غالباً توسط والدین یا معلم خصوصی به صورت حضوری یا مجازی انجام می‌شود. در بسیاری از کشورها، تدریس در خانه، به معنای امروزی آن، به‌عنوان جایگزینی برای شرکت در مدارس دولتی و خصوصی تلقی شده و یک گزینه قانونی برای والدین به شمار می‌رود.

جالب است بدانید که در حال حاضر حدود ۵ میلیون نفر (تقریبا ۹ درصد) کودکان سن مدرسه در آمریکا به این روش آموزش می‌بیننند و به کلی از آموزش رسمی مدارس (حتی آموزش مجازی مدارس) خارج هستند.

در این مطالب به جمع‌بندی نتایج برخی از مهم‌ترین تحقیقات علمی انجام شده در این رابطه پرداخته می‌شود (لیست کامل منابع در سایت بزرگراه).

 

عملکرد تحصیلی

در بیشتر مطالعات، دانش آموزانی که تحت آموزش خانگی بوده اند در مقایسه با کودکان مدارس عمومی، در آزمون مهارت‌های تحصیلی نمره بالاتری داشته اند.

 

مهارت‌های اجتماعی

نتایج تحقیقات در مورد مهارت های اجتماعی متنوع بوده است. برخی مطالعات هیچ تفاوتی در مهارت های اجتماعی بین کودکان آموزش خانگی در مقایسه با مدارس معمولی نشان نداده اند. برخی مطالعات هم نشان داده اند که کودکان های تحت تعلیم و تربیت در خانه از نظر توانایی های اجتماعی نمره بالاتری دارند و برخی دیگر نیز دریافتند که کودکان آموزش دیده در خانه از مهارت های اجتماعی پایین تری برخوردارند.

 

موفقیت بلند مدت

مطالعات نشان می دهند كودكان تحت «آموزش در خانه» از میانگین موفقیت بالاتری نسبت به کودکان مدارس برخوردارند. در برخی مطالعات اما هیچ تفاوتی بین دانشجویان تحصیل کرده در خانه و مدارس معمولی در میزان فارغ التحصیلی از دانشگاه پیدا نشده است.

لازم به ذکر است این تفاسیر دارای این محدودیت هستند که خانواده ها در آموزش خانگی با خانواده هایی که به نوع دیگری تحصیل کرده اند ممکن است متفاوت باشند - به عنوان مثال ، ممکن است والدینی درآمد یا تحصیلات بیشتری داشته باشند که به احتمال زیاد در نتایج تحصیلی کودک تاثیر دارد. بنابراین نمی‌توانیم نتیجه بگیریم که آموزش خانگی نمرات آزمون کودکان را بهبود می بخشد. زیرا کودکانی که در خانه آموزش دیده اند، ممکن است مادران تحصیل کرده داشته باشند. لذا اینجا «سطح تحصیلات مادر» موجب کسب نمرات بالاتر در آزمون پیشرفت تحصیلی می شود نه خود آموزش خانگی.


زهره عابدینی
کارشناس ارشد روان شناسی

 

منابع:

psychologytoday

Almasoud, S., & Fowler, S. R. (2016). The difference in the academic achievements of homeschooled and non-homeschooled students. Home School Researcher, 32(1), 1-4.

Cogan, M. F. (2010). Exploring academic outcomes of homeschooled students. Journal of College Admission, 208, 18-25.

Coleman, R. E. (2014). The homeschool math gap: The data. Coalition for Responsible Home Education.

Drenovsky, C. K., & Cohen, I. (2012). The impact of homeschooling on the adjustment of college students. International Social Science Review, 87(1/2), 19-34.

Kunzman, R., & Gaither, M. (2020). Homeschooling: An updated comprehensive survey of the research. Other Education, 9(1), 253-336.

Martin-Chang, S., Gould, O. N., & Meuse, R. E. (2011). The impact of schooling on academic achievement: Evidence from homeschooled and traditionally schooled students. Canadian Journal of Behavioural Science/Revue Canadienne Des Sciences du Comportement, 43(3), 195.

McKinley, M. J., Asaro, J. N., Bergin, J., D'Auria, N., & Gagnon, K. E. (2007). Social Skills and Satisfaction with Social Relationships in Home-Schooled, Private-Schooled, and Public-Schooled Children. Online Submission, 17(3), 1-6.

Medlin, R. G. (2006). Homeschooled Children's Social Skills. Online Submission, 17(1), 1-8.

Montes, G. (2006). Do Parental Reasons to Homeschool Vary by Grade? Evidence from the National Household Education Survey, 2001. Online Submission, 16(4), 11-17.

Montes, G. (2015). The social and emotional health of homeschooled students in the United States: A population-based comparison with publicly schooled students based on the national survey of children’s health, 2007. Home School Researcher, 31(1), 1-9.

Pearlman-Avnion, S., & Grayevsky, M. (2019). Homeschooling, civics, and socialization: The case of Israel. Education and Urban Society, 51(7), 970-988.

Ray, B. D. (2017). A systematic review of the empirical research on selected aspects of homeschooling as a school choice. Journal of School Choice, 11(4), 604-621.

Redford, J., Battle, D., & Bielick, S. (2017, April). Homeschooling in the United States: 2012. Washington, DC: National Center for Education Statistics, Institute of Education Sciences, U.S. Department of Education. Retrieved August 1, 2017, from. (NCES 2016-096.REV) https://nces.ed.gov/pubsearch/pubsinfo.asp?pubid=2016096rev

Sikkink, D., & Skiles, S. (2015). Homeschooling and young adult outcomes: Evidence from the 2011 and 2014 Cardus Education Survey. The Cardus Religious Schools Initiative.

ادامه مطلب